Muzeum w Elblągu zaprasza na podsumowanie aktualnych badań kulturowych nad Żuławami Elbląskimi. Latem ten teren był przedmiotem zainteresowań naukowców i studentów. W piątek (26 listopada) odbędzie się sesja naukowa, przedstawiająca opracowanie zebranych materiałów.
Czym wyróżniają się Żuławy? Ich charakterystyczne, poprzecinane rowami i obsadzone wierzbami pola, zabudowania rozrzuconych gospodarstw, ale też losy mieszkających tu ludzi dają niepowtarzalny koloryt historii i współczesności. Wiele takich specyficznych elementów składa się na coś, co naukowcy nazywają krajobrazem kulturowym.
Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Elblągu, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu oraz Uniwersytet w Białymstoku, organizują wspólnie konferencję pt. „Krajobraz kulturowy Żuław Elbląskich”. Odbędzie się ona w piątek, 26 listopada, w Sali Staromiejskiej przy ul. Św. Ducha 3-4 w Elblągu, czyli w tzw. „kamieniczkach”, w godz. 10 - 18. Przewidziane są cztery sesje, w każdej od czterech do sześciu wystąpień.
Konferencja jest wynikiem interdyscyplinarnych badań naukowych na terenie Żuław Elbląskich, przeprowadzonych w lipcu bieżącego roku. Wzięli w nich udział architekci, etnolodzy, kulturoznawcy i pedagodzy oraz studenci trzech uniwersytetów.
Głównym celem badań było udokumentowanie wyróżników kulturowych tej części Żuław poprzez, m.in. zebranie relacji dotyczących zasiedlania Żuław po II wojnie światowej, dokumentacja współczesnych przejawów aktywności społeczności wiejskich oraz przeprowadzenie inwentaryzacji architektonicznych wybranych zabytkowych budynków mieszkalnych. Efekt badań to kilkadziesiąt wywiadów, rysunków i pomiarów, bogata dokumentacja zdjęciowa i archiwalna.
Wstęp na konferencję jest bezpłatny. Kontakt i szczegółowe informacje uzyskać można pod adresem poczty elektronicznej: alicjajaniak@gmail.com.
PROGRAM
10 - 10.15 - dr Maria Kasprzycka (MAH, Elbląg) Powitanie uczestników i rozpoczęcie obrad
Sesja 1, prowadzenie dr Urszula Wróblewska
10.15 - 10.30 - Krajobraz kulturowy i społeczny Żuław Elbląskich - dr Anna Weronika Brzezińska (UAM, Poznań).
10.30 - 10.45 - Zachowane elementy architektury regionalnej w krajobrazie Żuław - dr hab. Piotr Szwiec (UAP, Poznań).
10.45 -11 - Zbiorowa pamięć i niepamięć, jako czynnik kształtujący regionalną tożsamość na przykładzie Żuław Elbląskich - Zuzanna Łaga (UŚ, Cieszyn).
11 - 11.15 - Dawne wyposażenie domu mieszkalnego na Żuławach Elbląskich w oparciu o zbiory etnograficzne Muzeum Archeologiczno-
Historycznego w Elblągu - Krystyna Laskowska (MAH, Elbląg).
11.15 - 11.30 - Detale architektoniczno – rzeźbiarskie jako świadectwo poziomu życia w gospodarstwach olęderskich - Patrycja Mikołajczak (UAP, Poznań).
11.30 - 12 - Przerwa
Sesja 2, prowadzenie dr hab. Piotr Szwiec
12 - 12.15 - Żuławy w perspektywie badań pedagogicznych
- dr Urszula Wróblewska (UwB, Białystok).
12.15 - 12.30 - Dawne oblicze żuławskiego dzieciństwa - Magdalena Bach, Ewelina Bajda, Małgorzata Czaczkowska (UwB,
Białystok).
12.30 - 12.45 - Nowi sąsiedzi. Problemy towarzyszące kształtowaniu się nowych społeczności na Żuławach Elbląskich - Bartosz Stańda (UAM, Poznań).
12.45 - 13 - O osobliwościach altany w Oleśnie - Anna Górniak, Małgorzata Idziak (UAP, Poznań).
13 - 13.15 - Stosunek do dziedzictwa kulturowego mennonitów wśród mieszkańców Żuław Elbląskich - Michał Dolata (UAM, Poznań).
13.15 - 13.30 - Powojenne losy poewangelickich i pomennonickich cmentarzy na Żuławach Elbląskich - Aleksandra Paprot (UG, Gdańsk).
13.30 - 15 - Przerwa obiadowa
Sesja 3, prowadzenie dr Anna Weronika Brzezińska
15 - 15.15 - Dom w Złotowie jako przykład typowego domu podcieniowego na terenie Żuław Elbląskich - Aleksandra Knedler. Weronika Sochacka (UAP, Poznań).
15.15 - 15.30 - Kocinos czy Kaczynos? - losy nazw miejscowości żuławskich po 1945 roku - Dominik Robakowski (UAM, Poznań).
15.30 - 16 - Wspomnienie „Przyjaźni” – spółdzielnia produkcyjna w oczach dawnych pracowników - Zuzanna Poznańska (UAM, Poznań).
16 - 16.15 - Przywrócenie świetności holenderskiej karczmy w Elbląskim Nowym Dworze oraz terenów jej przyległych. Funkcja karczmy wczoraj i dziś - Magdalena Kołodziejczyk-Kasprowiak, Kamil Kułaga (UAP, Poznań).
16.15 - 16.45 Przerwa
Sesja 4, prowadzenie mgr Patrycja Mikołajczak
16.45 - 17 - Ginące zawody i twórcy ludowi na Żuławach. Przykłady z Żuław Elbląskich i Malborskich - Alicja Janiak (MAH, Elbląg).
17 - 17.15 - Rozmowa z historią na Żuławach, czyli rzecz o problemowym spadku - Marta Paluszek (UAM, Poznań).
17.15 - 17.30 - Plastyczne i techniczne sposoby utrwalania wizerunku i stanu zabytkowej architektury olęderskiej - prof. Wiesław Krzyżaniak (UAP, Poznań).
17.30 - 17.45 - Dom z tremplem. Historia i renowacja - Alicja Smęt (UAP, Poznań).
17.45 - 18 - Zakończenie konferencji
Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Elblągu, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu oraz Uniwersytet w Białymstoku, organizują wspólnie konferencję pt. „Krajobraz kulturowy Żuław Elbląskich”. Odbędzie się ona w piątek, 26 listopada, w Sali Staromiejskiej przy ul. Św. Ducha 3-4 w Elblągu, czyli w tzw. „kamieniczkach”, w godz. 10 - 18. Przewidziane są cztery sesje, w każdej od czterech do sześciu wystąpień.
Konferencja jest wynikiem interdyscyplinarnych badań naukowych na terenie Żuław Elbląskich, przeprowadzonych w lipcu bieżącego roku. Wzięli w nich udział architekci, etnolodzy, kulturoznawcy i pedagodzy oraz studenci trzech uniwersytetów.
Głównym celem badań było udokumentowanie wyróżników kulturowych tej części Żuław poprzez, m.in. zebranie relacji dotyczących zasiedlania Żuław po II wojnie światowej, dokumentacja współczesnych przejawów aktywności społeczności wiejskich oraz przeprowadzenie inwentaryzacji architektonicznych wybranych zabytkowych budynków mieszkalnych. Efekt badań to kilkadziesiąt wywiadów, rysunków i pomiarów, bogata dokumentacja zdjęciowa i archiwalna.
Wstęp na konferencję jest bezpłatny. Kontakt i szczegółowe informacje uzyskać można pod adresem poczty elektronicznej: alicjajaniak@gmail.com.
PROGRAM
10 - 10.15 - dr Maria Kasprzycka (MAH, Elbląg) Powitanie uczestników i rozpoczęcie obrad
Sesja 1, prowadzenie dr Urszula Wróblewska
10.15 - 10.30 - Krajobraz kulturowy i społeczny Żuław Elbląskich - dr Anna Weronika Brzezińska (UAM, Poznań).
10.30 - 10.45 - Zachowane elementy architektury regionalnej w krajobrazie Żuław - dr hab. Piotr Szwiec (UAP, Poznań).
10.45 -11 - Zbiorowa pamięć i niepamięć, jako czynnik kształtujący regionalną tożsamość na przykładzie Żuław Elbląskich - Zuzanna Łaga (UŚ, Cieszyn).
11 - 11.15 - Dawne wyposażenie domu mieszkalnego na Żuławach Elbląskich w oparciu o zbiory etnograficzne Muzeum Archeologiczno-
Historycznego w Elblągu - Krystyna Laskowska (MAH, Elbląg).
11.15 - 11.30 - Detale architektoniczno – rzeźbiarskie jako świadectwo poziomu życia w gospodarstwach olęderskich - Patrycja Mikołajczak (UAP, Poznań).
11.30 - 12 - Przerwa
Sesja 2, prowadzenie dr hab. Piotr Szwiec
12 - 12.15 - Żuławy w perspektywie badań pedagogicznych
- dr Urszula Wróblewska (UwB, Białystok).
12.15 - 12.30 - Dawne oblicze żuławskiego dzieciństwa - Magdalena Bach, Ewelina Bajda, Małgorzata Czaczkowska (UwB,
Białystok).
12.30 - 12.45 - Nowi sąsiedzi. Problemy towarzyszące kształtowaniu się nowych społeczności na Żuławach Elbląskich - Bartosz Stańda (UAM, Poznań).
12.45 - 13 - O osobliwościach altany w Oleśnie - Anna Górniak, Małgorzata Idziak (UAP, Poznań).
13 - 13.15 - Stosunek do dziedzictwa kulturowego mennonitów wśród mieszkańców Żuław Elbląskich - Michał Dolata (UAM, Poznań).
13.15 - 13.30 - Powojenne losy poewangelickich i pomennonickich cmentarzy na Żuławach Elbląskich - Aleksandra Paprot (UG, Gdańsk).
13.30 - 15 - Przerwa obiadowa
Sesja 3, prowadzenie dr Anna Weronika Brzezińska
15 - 15.15 - Dom w Złotowie jako przykład typowego domu podcieniowego na terenie Żuław Elbląskich - Aleksandra Knedler. Weronika Sochacka (UAP, Poznań).
15.15 - 15.30 - Kocinos czy Kaczynos? - losy nazw miejscowości żuławskich po 1945 roku - Dominik Robakowski (UAM, Poznań).
15.30 - 16 - Wspomnienie „Przyjaźni” – spółdzielnia produkcyjna w oczach dawnych pracowników - Zuzanna Poznańska (UAM, Poznań).
16 - 16.15 - Przywrócenie świetności holenderskiej karczmy w Elbląskim Nowym Dworze oraz terenów jej przyległych. Funkcja karczmy wczoraj i dziś - Magdalena Kołodziejczyk-Kasprowiak, Kamil Kułaga (UAP, Poznań).
16.15 - 16.45 Przerwa
Sesja 4, prowadzenie mgr Patrycja Mikołajczak
16.45 - 17 - Ginące zawody i twórcy ludowi na Żuławach. Przykłady z Żuław Elbląskich i Malborskich - Alicja Janiak (MAH, Elbląg).
17 - 17.15 - Rozmowa z historią na Żuławach, czyli rzecz o problemowym spadku - Marta Paluszek (UAM, Poznań).
17.15 - 17.30 - Plastyczne i techniczne sposoby utrwalania wizerunku i stanu zabytkowej architektury olęderskiej - prof. Wiesław Krzyżaniak (UAP, Poznań).
17.30 - 17.45 - Dom z tremplem. Historia i renowacja - Alicja Smęt (UAP, Poznań).
17.45 - 18 - Zakończenie konferencji
Tomek Gliniecki, MAH
