UWAGA!

----

Pęciszewo (Letnie przystAnki odc. 4)

Do większości miejsc, które chciałabym Wam pokazać w cyklu "Letnie przystAnki", zaprowadził mnie przypadek. Nie były to podróże zaplanowane, a raczej krótkie przystanki w dłużej trasie. Odkąd jestem dziennikarzem (czyli niemal od 17 lat) nie rozstaję się z aparatem, więc uzbierała się całkiem spora dokumentacja fotograficzna bliższych i dalszych ciekawych zakątków. Może i wy zrobicie sobie w którymś z nich krótką pauzę? Zapraszam na przystanek czwarty - Pęciszewo. Zdjęcia.

O tym miejscu opowiedział mi po raz pierwszy zaprzyjaźniony z naszą redakcją znany, elbląski fotoreporter Marek Lewandowski. Jechaliśmy wspólnie realizować materiał dziennikarski na granicy z obwodem królewieckim i mijaliśmy Pęciszewo. Wówczas nie było czasu, by zrobić sobie tutaj przystanek, a że lubię takie "zrujnowane" klimaty, postanowiłam do Pęciszewa wrócić. Z Elbląga to około 50 km.

Zaparkować można dosłownie kilka metrów od ruin cmentarnego kościoła. Na miejscu nie ma żadnej tablicy, z której moglibyśmy dowiedzieć się czegokolwiek o historii tego miejsca. Porozmawiałam więc z kilkoma mieszkańcami, jednak ci oprócz tego, że kościół został zniszczony dawno, ruiny są zadbane i obkoszone, a na starym cmentarzu nadal chowa się zmarłych, niewiele więcej wiedzieli.

To, co możemy tam obejrzeć pokazują zdjęcia i krótki film. Czego udało mi się dowiedzieć o historii kościoła? Na razie niewiele. Pierwsza o nim wzmianka w źródłach pisanych pochodzi z 1412 roku.

  Elbląg, Pęciszewo,
Pęciszewo, fot. Anna Dawid

- Patronat krzyżacki, później książąt i królów pruskich. Parafia erygowana w okresie lokacji wsi, proboszcz wzmiankowany dopiero w 1480, kościół po 1525 ewangelicki. Kościół wielokrotnie restaurowany w XIX i XX w. Podczas II wojny światowej kościół spłonął. Wieża runęła od uderzenia pioruna w 1961. Zachowane są ruiny kościoła, obok cmentarz - to ogólnodostępne informacje w internecie.

Znajdziemy też takie informacje, że od czasów krzyżackich była we wsi karczma. W 1936 kupił ją Arthur Pohl, zakładając dodatkowo sklep z artykułami kolonialnymi. W Pęciszewie od XVI w. istniała we wsi szkoła. Po II wojnie funkcjonowała do 1976 roku, następnie została zlikwidowana. W 1939 Pęciszewo liczyło 471 mieszkańców. Miejscowość położona jest na peryferiach zarówno państwa, jak i powiatu braniewskiego i bez dobrych dróg i połączenia do siedziby powiatu utraciła na świetności i znaczeniu. Dopiero w 2008 roku wyremontowano prawie że nieprzejezdną drogę nr 1316N, stawiając nowy most na rzece Banówce, czym skrócono odległość do Braniewa do 15 km. W 2002 r. erygowano tu parafię greckokatolicką pw. św. Włodzimierza i Olgi w Pęciszewie.

Miejsce z klimatem, moim zdaniem warto poświęcić chwilę na objerzenie go. Jadąc z Braniewa mijacie piękne lasy. Ja zatrzymywałam się w nich kilka razy na zdjęcia.

Tak dojedziesz.

 

Do zobaczenia 26 lipca na przystanku piątym.

 

Tutaj link do poprzedniego odcinka.

Anna Dawid

Najnowsze artykuły w dziale Wiadomości

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem...
  • Wieś Pęciszewo (niemieckie Waltersdorf) po 1945 roku praktycznie do 1947 roku była niezamieszkana, a jedynym przejawem obecności człowieka byli szabrownicy. W 1947 roku w ramach Akcji "Wisła" wieś została zasiedlona ludźmi narodowości ukraińskiej, pochodzącymi głównie z byłego, powiatu Rawa Ruska. W większości były to kobiety z dziećmi oraz starsze osoby, gdyż młodsi często przebywali w więzieniach z racji przynależności do UPA. Po 1956 roku dotarli do niej członkowie tych rodzin, po tzw okresie październikowym. Największy rozwój cywilizacyjny i kulturowy istniał tam w latach 60- tych XX wieku. Działał tam teatr ludowy i prężnie funkcjonowała miejscowa organizacja Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno - Kulturalnego. Praktycznie życie w tej wsi zamarło w początkach lat 90 - tych, chociaż młodzież emigrowała z niej do innych miejscowości już wcześniej. Takim wybitnym mieszkańcem tej wsi był pan Bogdan Werbowy, który animował tam ruch kulturalny i był jego aktywnym organizatorem. To właśnie z jego inicjatywy powstał teatr, w którym aktorami byli mieszkańcy wsi.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    7
    0
    Lodowiec(2025-07-19)
  • Polska w ruinie
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz Pokaż ten wątek
    2
    3
    karol_uczciwy_lichwiarz(2025-07-19)
  • @karol_uczciwy_lichwiarz - grzecznie powiedziane :)
Reklama