Ryszard Tomczyk Honorowym Obywatelem Elbląga

Ryszard Tomczyk, obecny na sesji, był wyraźnie wzruszony. W krótkiej mowie przytoczył słowa Gerarda Blum-Kwiatkowskiego, założyciela Galerii EL, któremu tytuł Honorowego Obywatela Elbląga przyznano wiosną tego roku: „Motorem mojego postępowania jest to, że chcę żyć w środowisku, w którym coś się dzieje, w miejsce, które uczestniczy w życiu artystycznym i kulturalnym kraju”. – Taki cel przyświecał również i mnie – powiedział Ryszard Tomczyk.
       Wcześniej uzasadnienie uchwały odczytał przewodniczący Rady Miejskiej Jerzy Wcisła:
       „Ryszard Tomczyk od pierwszych dni pobytu i zamieszkiwania na terenie Elbląga jest niezwykle aktywnym i ofensywnym działaczem na rzecz kultury i sztuki miasta. Posiadając niezwykle rozległe zainteresowania sztuką podejmował i prowadził inicjatywy na rzecz jej rozwoju, popularyzacji i wzbogacania. Jego głębokie zainteresowania teatrem sięgające swoimi korzeniami okresu młodzieńczego i studiów polonistycznych zaowocowały udziałem bezpośrednim w życiu teatru elbląskiego i sztuki scenicznej miasta. Jest niestrudzonym i konsekwentnym krytykiem teatralnym, odnosząc swoje praca głównie do sceny elbląskiej. Na bieżąco ją recenzuje i publikuje swoje oceny i spostrzeżenia w prasie oraz czasopismach regionalnych, jak i ogólnopolskich.
       Podobnie się dzieje ze sztukami plastycznymi, w tym przede wszystkim malarstwem, które uprawia od wielu lat. Początkowo były to amatorskie próby, żeby w konsekwencji doprowadzić go do zainteresowań i twórczości profesjonalnej. Wypracował swój rozpoznawalny styl i został przyjęty w poczet członków rzeczywistych Związku Polskich Artystów Plastyków. Był także wieloletnim dyrektorem i komisarzem Galerii EL. Prace swoje wystawiał na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i nie mniejszej liczbie wystaw zbiorowych. Jako malarz i plastyk sam opracowuje i ilustruje swoje publikacje książkowe. Tematyka elbląska jest stałym elementem jego twórczości plastycznej i malarskiej.
       Spośród twórczości pisarskiej wyróżnić należy działania i publikacje Ryszarda Tomczyka jako eseisty, krytyka teatralnego i literackiego a przede wszystkim autora kilkunastu publikacji książkowych o niezwykle zróżnicowanej tematyce i technikach warsztatowych. Prace te charakteryzują się także – a może przede wszystkim – silnym osadzeniem ich treści i tematyki w życiu społecznym Elbląga i elblążan. Jest w nich wnikliwym obserwatorem procesów społecznych, ale i surowym recenzentem oraz wymagającym partnerem, czasem także nauczycielem i cenzorem. Przenikliwa analiza elbląskiego dnia codziennego oraz ludzi uwikłanych w tą codzienność, nazywanie rzeczy i zdarzeń „po imieniu”, nie jedna mu zwolenników i przyjaciół, lecz miernych krytyków i rzekomo skrzywdzonych.
       Publikacje Ryszarda Tomczyka skutkiem umocowania ich w rzeczywistości elbląskiej niesłusznie ograniczane są do skali miejskiej, regionalnej. Szerszy zasięg dla jego twórczości pisarskiej daje mu współpraca z ogólnopolskimi pismami literackimi.
       Ryszard Tomczyk jest niestrudzonym animatorem, organizatorem i uczestnikiem życia kulturalnego swojego miasta. Jego inicjatywy w powołaniu do życia jednostek i organizacji skupiających twórców i uczestników życia kulturalnego w Elblągu, po latach jego działania, trudne są do przecenienia, gdyż na trwałe wrosły w życie artystyczne i intelektualne naszego miasta.
       Pan Ryszard Tomczyk w okresie przełomu i niezwykle trudnych dni dla samorządności lokalnej podejmuje się trudu współkierowania naszym miastem jako radny i przewodniczący jednej ze stałych komisji Rady Miejskiej. Pracuje ofiarnie i z właściwą sobie energią i entuzjazmem. Po wypełnieniu tej misji usuwa się w cień i ponownie oddaje swoim ulubionym zajęciom, głównie literackim i malowaniu. Pozostaje jednak uznanym pionierem i cenionym animatorem samorządności obywatelskiej w Elblągu.
       Nadanie godności „Honorowego Obywatela Miasta Elbląga” Ryszardowi Tomczykowi będzie jednoznacznym sygnałem uznania, a także promowania aktywności społecznej elblążan przy wsparciu ich talentem i ponadprzeciętną aktywnością na rzecz społeczności lokalnej.”
      
      
       Dr Ryszard Tomczyk (biogram przygotowany dla radnych)
       Zajmuje się czynnie wieloma dziedzinami sztuki – malarstwem, rysunkiem, literaturą, krytyką teatralną oraz literacką. Jest publicystą i recenzentem kultury, autorem licznych publikacji książkowych. Członek rzeczywisty Związku Polskich Artystów Plastyków i Członek Związku Literatów Polskich.
       Urodzony w Radomiu, po II wojnie światowej wraz z rodziną przeprowadził się do Sopotu. W 1953 r. w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku ukończył filologię polską i podjął pracę nauczyciela w Elblągu, gdzie mieszka i tworzy do dziś.
       W 1976 r. obronił doktoratu na Uniwersytecie Gdańskim, przedkładając dysertację poświęconą monografii olsztyńskiego Teatru im. Stefana Jaracza. W tym też roku został członkiem rzeczywistym Związku Polskich Artystów Plastyków. Jest to wynik wieloletniej pasji malarskiej, która z latami przekształciła się w profesję. Aktywne zainteresowanie malarstwem i ogólnie sztukami plastycznymi doprowadziło do objęcia stanowiska dyrektora i komisarza Galerii EL (1980-1987). Galeria pod jego kierownictwem zmieniła swoją nazwę i profil działania z Laboratorium Sztuki na Centrum Sztuki, co znalazło swój wyraz w działaniach wyraźnie interdyscyplinarnych – Warsztaty Twórców Młodego Pokolenia, Interdyscyplinarne Spotkania Twórcze, plenery, realizacje widowisk parateatralnych itp. Powołał do życia (1990) Stowarzyszenie Elbląski Klub Autorów, działający także obecnie.
       Malarz, artysta plastyk Ryszard Tomczyk swoje prace plastyczne wystawiał na ponad 40 ekspozycjach indywidualnych oraz kilkudziesięciu zbiorowych. Był współzałożycielem, długoletnim prezesem, członkiem prezydium oraz animatorem działań Elbląskiego Towarzystwa Kulturalnego (ETK) w latach 1966-1990. Prezes Związku Teatrów Amatorskich w Elblągu (1962-1973). Założyciel i prezes (od 2000 r.) Stowarzyszenia Autorów. Elbląski Klub Autorów (SEKA). W latach 1990-1994 był radnym Rady Miejskiej w Elblągu – przewodniczącym Komisji Infrastruktury Społecznej.
       Ryszard Tomczyk jest inicjatorem i redaktorem pism i periodyków: „Elbląski Magazyn Ilustrowany” („EMIL” – 1991-1992), „Kwartalnik Elbląski „TygiEL” (założony w 1991 r. redagowany i ukazujący się także aktualnie), dwutygodnik „Jednak Centrum” (1998), dwutygodnik „Regiony” (1998-2001). Utrzymuje stałą współpracę jako eseista i krytyk z periodykami o zasięgu krajowym: „Poezja dzisiaj”, „Autograf”, „Ulica Wszystkich Świętych” i wieloma innymi.
       Poza tekstami prasowymi, publicystycznymi, krytycznymi i esejami jest autorem licznych książek, w których znajdują swoje odbicie jego zainteresowania, pasje, a także problemy społeczne regionu oraz miasta. Dorobek literacki to m.in. ksiązki: „Spectaculum. Kabaretowe rym oklepanki” – 1981; „Życie kulturalne w Elblągu w latach 1945-1985” – 1987; „Na własne życzenie” – 1995; „Rogi Melpomeny” – 2000; „O, Gród!…ale nieplewiony” – 2000; „Bedeker elbląski” – 2000; „Było, minęło. Opowiadania domowe” – 2001; „Skaza” – 2002; „Pakamera” – 2002; „Recenzje literackie” (trzy zbiory wydane w latach 2002, 2005 i 2009); „Zadra. Kruszenie piedestału” – 1996; „Tobół” – 2004; „Nie samym chlebem” – 2008; „Schody. Teksty do powieści” – 2010.
       Ryszard Tomczyk za twórczość artystyczną i działalność społeczną był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany licznymi nagrodami, wyróżnieniami i dyplomami. Posiada Złoty Krzyż Zasługi, dwukrotnie nadaną odznakę Zasłużonego Działacza Kultury oraz Medal dla Zasłużonego Działacza Kultury. W 1996 roku otrzymał Nagrodę Wojewody Elbląskiego w dziedzinie twórczości artystycznej. W dziedzinie „kultura”, otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Elbląg za rok 2005. Szczególnie sobie ceni nagrodę „Poezji Dzisiaj” za konstruktywną krytykę literacką, przyznaną mu z okazji Światowego Dnia Poezji 2005, a także nagrodę kulturalną tygodnika „Fakty”, jaką został wyróżniony w 1987 roku.